U não ác tính – Căn bệnh nguy hiểm khó lường

U não ác tính là một trong 10 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các bệnh lý ung thư, đứng thứ 2 trong các bệnh lí thần kinh sau đột quỵ và là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở các bệnh nhi cũng như người trẻ tuổi.

Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO), hàng năm, tỷ lệ mắc u não từ 3 – 5/100.000 dân và con số này ngày càng tăng. Tần suất mắc bệnh chủ yếu gặp ở 2 nhóm tuổi từ 3 – 12 và 40 – 70 tuổi. Ở Việt Nam, theo thống kê năm 2000, tỷ lệ mắc u não chiếm 1,3/100.000 dân.

Thế nào là u não ác tính?

U não xuất hiện khi có tế bào bất thường hình thành bên trong não. Có hai loại u não: u não ác tính và u lành tính. Các khối u ung thư có thể được chia thành các khối u nguyên phát bắt đầu trong não, và các khối u hậu phát mà lan rộng tới não từ một nơi khác, được gọi là khối u di căn não. 

U não ác tính khác với u não lành tính ở việc bản thân có mang tế bào ung thư. Khối u ác tính thường cứng, có mép bờ viền xung quanh không đều, thường bám rất chặt vào da, mô. U não ác tính thường phát triển rất nhanh, gây nên những dấu hiệu suy yếu các chức năng của cơ thể rất rõ ràng. Bệnh này có khả năng xâm lấn các mô lành thậm chí di căn ra các vùng khác. Chính vì vậy, không thể loại bỏ hoàn toàn u não ác tính bằng phẫu thuật mà còn phải nhờ vào xạ trị, hóa trị bằng thuốc để loại bỏ các u ác tính. 

U ác tính có tốc độ phát triển nhanh với những biến chứng nguy hiểm. Vì thế, việc điều trị u não ác tính vẫn là một cuộc chiến trường kỳ của y học hiện đại.

Tất cả các loại u não ác tính có thể tạo ra các triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào phần nào của não bị ảnh hưởng. Khi bệnh tiến triển nặng người bệnh có thể bị bất tỉnh đột ngột.

Các triệu chứng khi mắc bệnh u não ác tính

Nhức đầu

Dấu hiệu u não ác tính đầu tiên chính là nhức đầu. Một nửa số người có khối u trong não bị đau đầu. Đau đầu do khối u não thường kèm theo các triệu chứng khác như hắt hơi, nặng đầu, choáng váng.

Nôn mửa

Nôn mửa, đặc biệt là vào buổi sáng có thể là một triệu chứng của khối u não. Tuy đây không phải là triệu chứng phổ biến, nhưng vẫn thỉnh thoảng xảy ra. Giống như nhức đầu, nôn mửa là một triệu chứng khá mơ hồ có thể xuất phát từ một số nguyên nhân khác.

Tâm trạng thay đổi

Những người có khối u não ác tính đôi khi trải nghiệm những thay đổi tính cách chẳng hạn như bực bội, khó chịu và điều đó làm gián đoạn các hoạt động trong sinh hoạt hằng ngày. Họ cũng có thể cười vào những điều không hài hước, bất ngờ ham muốn , bốc hỏa, hoang tưởng, phóng đại các hiện tượng, sự kiện bình thường…

Động kinh

Có đến 1/3 những người xảy ra hiện tượng co giật trước khi được chẩn đoán có một khối u não ác tính. Động kinh khiến cơ thể lắc và chấn động với các cường độ khác nhau. U não cũng có thể khiến người bệnh nhìn chằm chằm trong vài phút hoặc bị rối loạn thị giác hay mất ý thức cũng có thể xảy ra.

Thị lực và thính giác

Một số khối u não có thể gây ra rối loạn thị giác và thính giác. Gặp trục trặc với tầm nhìn có thể bao gồm nhìn thấy ánh đèn nhấp nháy, mờ, và những hạt li ti nổi lên trước mắt; trong khi rối loạn thính lực có thể bao gồm điếc một bên tai hoặc ù tai.

Thay đổi vật lý

Một số người có khối u não ác tính cảm thấy yếu ở một bên cơ thể. Họ có thể trở nên vụng về, mất thăng bằng hoặc hay va vào tường mỗi khi đi bộ. Một dáng đi bất thường cũng có thể có xuất hiện ở những người u não.

Tốc độ nói

Nói chậm hoặc trở nên khó diễn đạt suy nghĩ, cảm xúc cũng có thể xảy ra ở những bệnh nhân u não. Các câu nói có xu hướng lộn xộn và thậm chí kèm theo các từ không liên quan đến vấn đề được đề cập. Việc thiếu thông tin liên lạc là một triệu chứng khó chịu thường xảy ra ở những người có khối u não.

Điều trị u não ác tính 

Phương pháp điều trị thường gặp nhất là phẫu thuật. Trong trường hợp khối u nằm ở một số nơi trong não mà không thể phẫu thuật để loại bỏ được, bác sĩ sẽ thực hiện hóa trị và xạ trị để thu nhỏ các khối u. Ngoài ra, sau khi phẫu thuật, hóa trị và xạ trị cũng có thể được sử dụng để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại.

Nếu khối u đang ở sâu trong não hoặc ở các khu vực khó tiếp cận được, bác sĩ có thể khuyên bạn nên điều trị bằng dao gamma, một dạng bức xạ với độ tập trung cao.

Bạn nên tìm hiểu những biến chứng và tác dụng phụ dài hạn của các phương pháp điều trị trên để từ đó có thể đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất cho mình. Ngoài ra, bạn sẽ được tập một số bài tập khác để phục hồi những chức năng bị mất do khối u, có thể là những bài tập vận động nếu bạn bị liệt, bài tập nói nếu bạn bị chứng mất nói hoặc bài tập nuốt nếu bạn bị bất thường về chức năng nuốt.

Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.