Siêu âm nội soi dạ dày, thực quản

1. Tổng quan về Siêu âm nội soi dạ dày, thực quản

• Tên kỹ thuật: Siêu âm nội soi dạ dày, thực quản
• Mô tả sơ bộ kỹ thuật:

Siêu âm nội soi dạ dày, thực quản là là phương pháp thăm khám trực tiếp phần trên của ống tiêu hóa bằng cách đưa một ống soi mềm qua đường miệng và đi qua các cơ quan này. Ống nội soi tiêu hóa có đường kính nhỏ, vừa gắn nguồn chiếu sáng, camera thu hình trực tiếp chiếu lên màn hình, vừa gắn các dụng cụ can thiệp khi cần. Ngoài ra, ống nội soi có thể điều khiển được hướng đi, góc quan sát nhằm phát hiện những tổn thương nhỏ chỉ vài milimet trên niêm mạc hệ tiêu hóa.

2. Kỹ thuật này dùng để chẩn đoán bệnh gì?

• Trào ngược dạ dày thực quản
• Ung thư thực quản
• Ung thư tuyến tụy
• Viêm niêm mạc hang vị dạ dày
• Ung thư đại tràng
• Ung thư dạ dày
• Viêm loét dạ dày
• Ung thư ruột non

3. Đối tượng chỉ định và chống chỉ định

Áp dụng với bệnh nhân

Người bệnh cần tiến hành nội soi dạ dày, thực quản khi thấy các triệu chứng bất ổn về đường tiêu hóa như:

• Đau ở vùng xương ức, vị trí thượng vị dạ dày.
• Thường xuyên ợ chua, ợ hơi.
• Có cảm giác bị trào ngược.
• Chán ăn.
• Chậm tiêu, đầy hơi.
• Buồn nôn hoặc nôn, nôn ra máu.
• Đi ngoài ra máu.
• Đau và nóng rát thượng vị dạ dày.
• Ho liên tục, viêm họng kéo dài, tái đi tái lại nhiều lần.
• Nuốt đau hoặc khó nuốt, cảm giác vướng ở cổ họng.
• Sụt cân nhanh chóng, không rõ nguyên nhân.
• Gia đình có người đã nhiễm vi khuẩn HP…

Chống chỉ định

• Bệnh nhân mắc các bệnh lý nội khoa như suy tim, nhồi máu cơ tim mới, phình động mạch chủ, xơ gan cổ trướng to…
• Siêu âm nội soi dạ dày, thực quản không thể thực hiện được nếu không có sự đồng ý và phối hợp của bệnh nhân, kể cả nội soi có gây mê.
• Tuyệt đối không được tiến hành nội soi khi nghi ngờ bệnh nhân bị thủng ruột.
• Bệnh nhân bị khó thở.

4. Ưu điểm và nhược điểm của kỹ thuật

Ưu điểm:

• Kết quả chính xác hơn siêu âm hay chụp X quang thông thường.
• Khám sức khỏe tổng quát cho bệnh nhân.
• Giúp tầm soát các bệnh về dạ dày, tiêu hóa, tầm soát ung thư.

5. Quy trình thực hiện

• Bước 1: Bác sĩ thăm khám kỹ lượng và thực hiện các xét nghiệm thường quy.
• Bước 2: Tư vấn, giải thích về sự cần thiết của nội soi trong chẩn đoán và điều trị bệnh cho bệnh nhân. 
• Bước 3: Chuẩn bị các thiết bị theo dõi sinh hiệu như monitor điện tim, huyết áp, oxy máu luôn được quan sát nhằm ứng phó kịp thời.
• Bước 4: Đặt bệnh nhân lên bàn nội soi.
• Bước 5: Tiến hành kỹ thuật.
• Bước 6: Sau khi đã thăm khám xong thì đưa ống nội soi ra khỏi cơ thể bệnh nhân và kết thúc kỹ thuật.

6. Biểu hiện bình thường sau thực hiện kỹ thuật

• Bệnh nhân khó chịu ở bụng và cổ họng.
• Bệnh nhân có cảm giác buồn nôn.
• Họng bệnh nhân bị đau.

7. Khi nào thì những biểu hiện sau thực hiện kỹ thuật là bất thường và cần tái khám ngay?

• Bệnh nhân bị trào ngược dạ dày liên tục.
• Bệnh nhân nôn ói liên tục.
• Bệnh nhân bị hít sặc vào đường thở.
• Bệnh nhân sốt cao.
• Bệnh nhân đau bụng và đi ngoài liên tục. 
• Bệnh nhân đi ngoài phân đen hoặc phân sậm màu.

8. Những điều cần lưu ý khi thực hiện kỹ thuật này

• Nhắc bệnh nhân nhịn ăn 6 giờ trước khi nội soi để có thể quan sát rõ lớp niêm mạc dạ dày và tránh bị trào ngược, sặc thức ăn.
• Bệnh nhân không được uống các loại sữa, nước có màu như nước hoa quả, nước ngọt, cà phê… trước khi nội soi vì sẽ ảnh hưởng đến khả năng quan sát.
• Để đảm bảo kết quả tốt nhất và an toàn nên cho bệnh nhân nội soi dạ dày vào buổi sáng, thời gian ngủ qua đêm sẽ giúp thức ăn tiêu hóa hết. 
• Nếu nội soi gây mê, người bệnh cần tuyệt đối nhịn ăn uống từ 6 – 8 tiếng, bao gồm cả nước lọc để tránh trào ngược vào phổi.
• Trường hợp bệnh nhân đang sử dụng các loại thuốc trong thời gian gần đây hoặc có tiền sử dị ứng thuốc cần báo cho bác sĩ trước khi tiến hành thủ thuật nội soi dạ dày.
• Sau khi nội soi dạ dày bệnh nhân nên hạn chế ăn các loại thức ăn cay nóng có thể gây tổn thương niêm mạc dạ dày.

Nguồn: Vinmec