1. Tổng quan về Siêu âm vú 3D
Tên khoa học: Siêu âm vú 3D
Tên thường gọi: Siêu âm Doppler tuyến vú, Siêu âm đàn hồi mô vú
Mô tả sơ bộ kỹ thuật:
Siêu âm vú là kỹ thuật sử dụng sóng siêu âm khảo sát tuyến vú nhằm tái tạo hình ảnh và cấu trúc tuyến vú, giúp phát hiện ra những bất thường về hình thái của tuyến vú.
Cho đến thời điểm hiện tại, siêu âm vú vẫn được xem là một phương pháp an toàn, đơn giản, chi phí vừa phải, không độc hại do không sử dụng tia phóng xạ, không xâm lấn, không đau, kết quả nhanh chóng và sử dụng được cho mọi lứa tuổi từ trẻ em đến người già. Vì vậy, siêu âm vú 3D được ứng dụng rất rộng rãi trên thế giới trong việc phát hiện sớm, chẩn đoán, theo dõi các bất thường ở tuyến vú, đặc biệt là bệnh ung thư vú.
Hiện nay, trên thế giới đã có nhiều hệ thống siêu âm vú 3D giúp cho quá trình tầm soát ung thư vú trở nên dễ dàng hơn. Đối với Việt Nam thì có thể kể đến như công nghệ kỹ thuật siêu âm 3D Invenia TM ABUS hay hệ thống ABUS AC2000 của ACUSON S2000 có khả năng tầm soát, phát hiện sớm ung thư vú có độ chính xác lên tới trên 90%.
Kỹ thuật này dùng để chẩn đoán bệnh gì?
- Ung thư vú
- Viêm tuyến vú
2. Đối tượng chỉ định và chống chỉ định
Chỉ định:
- Siêu âm tuyến vú được thực hiện bất cứ khi nào với phụ nữ, không chịu ảnh hưởng bởi chu kỳ kinh nguyệt, ngay cả khi bạn đang mang thai, hay khi cho con bú, bạn có thể thực hiện siêu âm nhiều lần trong thời gian ngắn.
- Các đối tượng đặc biệt những chị em có nguy cơ cao như:
- Gia đình (bên bố hoặc mẹ) có người bị ung thư vú
- Mẹ hoặc chị em bị ung thư vú
- Mẹ hoặc chị em đã được xác định có đột biến gen BRCA1/2
- Người đã từng bị bệnh về vú.
3. Ưu điểm và nhược điểm của kỹ thuật
Ưu điểm:
- Giúp phát hiện khối u đa ổ, đa dạng đặc biệt trong ung thư biểu mô tuyến vú, phát hiện các khối u bị che khuất, vì mô vú đặc có thể gây âm tính giả và ẩn giấu các dấu hiệu ác tính trên nhũ ảnh.
- Hệ thống có khả năng tầm soát, chẩn đoán, theo dõi trước, sau, điều trị các bệnh lý tuyến vú và phát hiện ung thư vú có độ chính xác lên tới 90%.
- Tích hợp công nghệ đàn hồi mô ARFI, đánh giá độ cứng của mô giúp kiểm chứng và bổ sung cho kết quả trên hình ảnh siêu âm vú 3D, tăng cường độ chính xác trong quá trình chẩn đoán.
- Hệ thống siêu âm vú 3D giúp tạo các mặt cắt giải phẫu học mà hiện tại các hệ thống siêu âm truyền thống không thực hiện được.
- Phát hiện và xác định các vị trí tổn thương có kích thước nhỏ nhằm hỗ trợ cho việc theo dõi và điều trị bệnh có hiệu quả.
- Có dữ liệu đánh giá tổn thương vú nhanh chóng, an toàn do không xâm lấn và không nhiễm tia phóng xạ nên các phụ nữ có thai có thể sử dụng hệ thống này.
- Hệ thống siêu âm vú 3D này đặc biệt phù hợp cho chỉ định tầm soát định kỳ vì khả năng phát hiện được các vi vôi hóa kích thước nhỏ hơn 10mm và không nhiễm tia phóng xạ.
- Hệ thống còn tăng tối đa khả năng quan sát nhũ ảnh, khiến các mô và khối u trở nên rõ ràng hơn góp phần nâng mức độ phát hiện chính xác các tổn thương bất thường ở phụ nữ có mô vú tuyến đặc đến 90%.
- Đặc biệt hệ thống siêu âm vú 3D không phát tia X – quang, thời gian thực hiện chỉ 15 phút nên được coi là một trong những phương pháp tầm soát ung thư vú ưu việt, hiệu quả hàng đầu trên thế giới.
- Với hình ảnh có độ phân giải cao, diện tích tiếp xúc rộng, không cần tiếp xúc tay mà vẫn có thể quan sát được 100% diện tích vú. Điều này giúp bác sĩ có thể phát hiện những tổn thương rất nhỏ mà siêu âm 2D có thể bỏ qua.
- Phát hiện ung thư vú có độ chính xác cao hơn siêu âm vú 2D giúp phát hiện bệnh và có hướng điều trị tốt nhất mà không gây ảnh hưởng tới thời gian, chi phí cũng như sức khỏe của bệnh nhân.
- Phát hiện và xác định các vị trí tổn thương có kích thước nhỏ mà siêu âm vú 2D có thể bỏ qua trong quá trình siêu âm. Vì siêu âm vú 2D thì chất lượng hình ảnh phẳng, màu đen và trắng chỉ có thể ở 1 góc độ nên khả năng nhìn ra dấu hiệu bất thường trên cơ thể là thấp so với siêu âm vú 3D.
- Hệ thống siêu âm vú 3D có khả năng phát hiện được các vi vôi hóa kích thước nhỏ hơn 10mm do đó mà khả năng phát hiện ra những vi vô hóa sẽ cao hơn so với hệ thống siêu âm vú 2D.
Nhược điểm:
- Phụ thuộc vào khả năng của người đọc kết quả (các bác sĩ siêu âm có tay nghề khác nhau có thể có những chẩn đoán khác nhau trên cùng một người bệnh) và không thể phát hiện những tổn thương rất sớm của ung thư vú dạng đốm vôi nhỏ.
4. Quy trình thực hiện
Các bước tiến hành siêu âm vú 3D được thực hiện như sau:
Bệnh nhân nằm trên giường và kỹ thuật viên siêu âm sẽ đặt đầu dò trên da bạn tại bộ phận cơ thể cần được kiểm tra. Đầu dò hơi giống như một cây bút rất dày. Chất bôi trơn được đặt trên da bạn giúp đầu dò có thể tiếp xúc tốt với cơ thể. Đầu dò được nối với máy bởi dây truyền qua đó chuyển thông tin lên màn hình. Đầu dò phát ra các sóng siêu âm, xuyên qua da, đi vào cơ thể của bạn. Sau đó, các sóng siêu âm phản hồi lại từ các cấu trúc khác nhau trong cơ thể (phản âm) được thu bởi đầu dò, truyền qua dây và đi vào máy siêu âm. Chúng được hiển thị dưới dạng hình ảnh trên màn hình.
Hình ảnh này được cập nhật liên tục vì vậy siêu âm có thể cho thấy sự chuyển động của các cấu trúc.
Quy trình siêu âm không gây đau và có thể mất khoảng 15-45 phút, tuỳ thuộc vào các bộ phận cần được kiểm tra. Hình ảnh siêu âm có thể được lưu lại bằng từng hình chụp hoặc bằng video.
5. Biểu hiện bình thường sau thực hiện kỹ thuật
- Bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo khi siêu âm nên có thể cảm thấy hơi khó chịu hoặc hơi đau một chút. Không để lại sẹo trên vú.
- Bệnh nhân cố gắng giữ bất động trong thời gian tiến hành thủ thuật.
Những loại máy móc/thiết bị cần có để thực hiện kỹ thuật này
- Máy siêu âm vú 3D Invenia ABUS
Nguồn: Vinmec