Tĩnh mạch có vai trò gì?

1. Vị trí của Tĩnh mạch

Tĩnh mạch là gì? Tĩnh mạch hay còn gọi là ven, là mạch máu thuộc hệ tuần hoàn trong cơ thể, có vai trò vận chuyển máu từ các mao mạch có lượng oxy thấp trở về tim. Đôi khi các vấn đề về tĩnh mạch có thể xảy ra, phổ biến nhất là do cục máu đông hoặc khiếm khuyết tĩnh mạch.

Tĩnh mạch có thể được phân thành bốn loại chính: tĩnh mạch phổi, hệ thống, bề mặt và tĩnh mạch sâu.

• Các tĩnh mạch phổi mang máu oxy từ phổi đến tâm nhĩ trái của tim.
• Các tĩnh mạch hệ thống đưa máu bị thiếu oxy từ phần còn lại của cơ thể về tâm nhĩ phải của tim.
• Các tĩnh mạch nông nằm gần bề mặt da và không nằm gần động mạch tương ứng.
• Các tĩnh mạch sâu nằm sâu bên trong mô cơ và thường nằm gần một động mạch tương ứng có cùng tên.

2. Cấu tạo của Tĩnh mạch

Một tĩnh mạch có thể có đường kính từ 1 milimet đến 1-1,5 cm. Các tĩnh mạch nhỏ nhất nhận máu từ các động mạch thông qua các tiểu động mạch và mao mạch. Các tĩnh mạch phân nhánh thành các tĩnh mạch lớn hơn cuối cùng mang máu đến các tĩnh mạch lớn nhất trong cơ thể là tĩnh mạch chủ. Máu sau đó được vận chuyển từ tĩnh mạch chủ cao cấp và tĩnh mạch chủ dưới đến tâm nhĩ phải của tim.

Khác với vị trí tương đối cố định của động mạch thì tĩnh mạch thường di dịch ít nhiều theo từng cá nhân, tĩnh mạch giữ nhiều máu hơn động mạch do thành tĩnh mạch mỏng hơn và đàn hồi hơn thành động mạch. Tĩnh mạch có dạng ống, gồm 2 lớp:

• Lớp ngoài cùng của tĩnh mạch chủ yếu cấu tạo bằng collagen bao bọc bởi nhiều vòng cơ trơn.
• Lớp trong cùng của tĩnh mạch là một lớp tế bào nội mô.

Đa số các tĩnh mạch đều có van gắn theo đường cong của thành tĩnh mạch và khép sát vào nhau ở giữa lòng tĩnh mạch. Nếu máu chảy lên nhờ sức ép tạo ra từ các bơm cơ, các van này mở ra. Nếu máu chảy ngược xuống do sức hút của trọng lực, các van này đóng lại, không cho máu chảy xuống. Nó hoạt động như van một chiều chỉ cho máu chảy một chiều từ chân về tim.

3. Chức năng của Tĩnh mạch

Tĩnh mạch có chức năng là đưa luồng máu kém dưỡng khí từ các mao mạch trở về tim. Các tĩnh mạch phổi mang máu oxy từ phổi đến tâm nhĩ trái của tim. Các tĩnh mạch hệ thống đưa máu bị thiếu oxy từ phần còn lại của cơ thể về tâm nhĩ phải của tim. Các tĩnh mạch nông nằm gần bề mặt da và không nằm gần động mạch tương ứng. Các tĩnh mạch sâu nằm sâu bên trong mô cơ và thường nằm gần một động mạch tương ứng có cùng tên (ví dụ: động mạch vành và tĩnh mạch).

Tĩnh mạch vô cùng quan trọng đối với cơ thể con người vì ngoài chức năng vận chuyển máu trở về tim thì tĩnh mạch còn có chức năng quan trọng nữa là điều hòa nhiệt độ cơ thể và lưu trữ máu. Khi thay đổi thời tiết, nhiệt độ tăng lên sẽ gây ra hiện tượng giãn tĩnh mạch, khi đó bề mặt da sẽ được làm mát do tĩnh mạch hút được nhiều máu hơn.

4. Các bệnh thường gặp

• Viêm tĩnh mạch
• Giãn tĩnh mạch chân
• Huyết khối tĩnh mạch sâu
• Giãn tĩnh mạch thừng tinh
• Suy tĩnh mạch chân
• Giãn tĩnh mạch thực quản
• Bệnh giãn tĩnh mạch chi dưới

Nguồn: Vinmec