Bướu cổ ở tuổi dậy thì không phải là bệnh lý mà chỉ là rối loạn sinh lý. Đây chỉ là vấn đề nhất thời. Nếu thực hiện phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp thì có thể ảnh hưởng đến trí tuệ và sự phát triển sau này của bé.
Bướu cổ ở tuổi dậy thì là bệnh của tuyến giáp
Khi nói đến bướu cổ ở tuổi dậy thì thì có thể nghĩ ngay đến bệnh rối loạn tuyến giáp. Điều này là do đa phần bướu cổ đều xuất hiện ở vùng cổ trước và hầu như tất cả bướu vùng cổ trước đều do rối loạn tuyến giáp gây nên.
Bướu cổ là tình trạng nổi khối u ở cổ, nhất là cổ trước. Cổ trước là khu vực dễ nổi khối nhất vì đây là nơi có những cấu trúc dễ nổi u như tuyến giáp hay ống giáp. Vùng cổ bên và cổ sau ít khi nổi u hơn mà chủ yếu là hạch.
Trình độ phát triển của các vùng miền tại những quốc gia đang phát triển như Việt Nam ảnh hưởng mạnh mẽ đến tỷ lệ mắc bệnh bướu cổ. Trẻ em ở vùng kém phát triển thường thiếu hụt vi chất dinh dưỡng như iốt dẫn đến tình trạng bướu cổ.
Bệnh lý tuyến giáp bị nhầm lẫn với bướu cổ ở tuổi dậy thì
Bệnh bướu cổ đơn thuần có biểu hiện rất rõ ràng. Bé mắc bệnh bướu cổ thuần túy thì tuyến giáp sẽ phình to lên tạo thành cái bướu lồi lên to và rõ ở vùng cổ trước. Tỷ lệ mắc bướu cổ thuần túy rất cao lên đến 80%. Vì vậy, khi nhắc đến bướu cổ, chúng ta thường mặc định đó là bệnh bướu giáp đơn thuần.
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bướu cổ chính là thiếu iốt là một chất quan trọng, là thành phần chính của hormone tuyến giáp. Khi cơ thể thiếu iốt, tuyến giáp phình to ra để bắt giữ nhiều iốt hơn. Chính vì thế, khi thiếu iốt, bướu cổ sẽ xuất hiện ngay.
Ngoài bệnh bướu cổ thuần túy, những bệnh lý tuyến giáp như basedow hay ung thư tuyến giáp cũng có biểu hiện nổi khối u ở cổ. Khác với bướu cổ thông thường, khối u tuyến giáp nhỏ hơn và khó nhìn thấy hơn bướu giáp. Chúng là những bệnh lý tuyến giáp ít liên quan đến vi chất iốt.
Bướu cổ thuần túy có dấu hiệu rất rõ ràng là khối u nổi to hơn cần cổ tạo một túi to trước cổ. Ngoài triệu chứng nổi bướu to, bướu giáp không còn triệu chứng khó chịu nào khác. Những bệnh lý tuyến giáp còn lại phải được chẩn đoán bằng các dấu hiệu siêu âm hoặc những dấu hiệu liên quan khác.
Rất dễ phát hiện ra bệnh bướu giáp thông thường.
Bệnh basedow và ung thư tuyến giáp rất khó phát hiện bằng mắt thường, chủ yếu được phát hiện ra bằng cách xét nghiệm.
Khó phát hiện bệnh ung thư tuyến giáp bằng mắt thường.
Ngoài ra, cũng có thể chẩn đoán ung thư tuyến giáp và bệnh basedow bằng dấu hiệu liên quan như mắt lồi hay ngực nóng như lửa đốt. Bệnh nhân thường hay cáu giận, tâm trạng thất thường hay run tay chân.
Ngoài ra, kết quả xét nghiệm trên bệnh nhân mắc hai chứng bệnh này là sự tăng hormon tuyến giáp một cách bất thường mặc dù cơ thể không có nhu cầu.
Triệu chứng bướu cổ ở tuổi dậy thì
Bướu cổ ở tuổi dậy thì là bệnh thường gặp ở những trẻ mới lớn, nhất là ở các bé gái. Nguyên nhân là do cơ thể các bé đang dậy thì có nhu cầu hormone tuyến giáp rất lớn để đảm bảo sự phát triển. Lẽ dĩ nhiên là tuyến giáp tăng kích thước để giữ lấy nhiều iốt để sản sinh nhiều hormone hơn. Nếu chế độ ăn không cung cấp đủ iốt cho tuyến giáp thì nó sẽ phình to ra tạo nên bướu giáp.
Bé gái thường dễ mắc bướu cổ ở tuổi dậy thì hơn những bé trai do sự khác biệt về hoạt động sinh lý của cơ thể.
Làm cách nào để điều trị bướu cổ ở tuổi dậy thì?
Bướu cổ ở tuổi dậy thì là bệnh lành tính nhất trong các bệnh lý của tuyến giáp. Ngoài vấn đề về thẩm mỹ, bệnh hầu như không để lại hậu quả nghiêm trọng nào cho bệnh nhân.
Tuy nhiên, thiếu thẩm mỹ cũng chính là vấn đề đáng kể nhất của bệnh bướu cổ tuổi dậy thì, nhất là đối với các bé gái. Rất khó để giấu đi khối u lớn nổi ở cổ trước bằng các thủ pháp thời trang thông thường, nhất là những người nổi tiếng, người phải quan hệ với công chúng.
Tuy loại bệnh lành tính này sẽ không tiến triển thành ung thư nhưng khối bướu có thể phình lớn chèn ép thực quản và khí quản. Bệnh nhân rơi vào tình trạng này thường cảm thấy khó thở, khó nuốt. Thậm chí, khối bướu tưởng chừng vô hại này có thể di căn chui xuống ngực trong một số trường hợp.
Mặc dù vậy, ở các bé bị bướu cổ tuổi dậy thì việc can thiệp cắt bỏ tuyến giáp là cấm kỵ. Bướu giáp xuất hiện trong giai đoạn này không phải là bệnh lý mà chỉ là biểu hiện sinh lý bình thường. Việc cắt bớt một phần tuyến giáp ảnh hưởng xấu đến trí thông minh và sự phát triển của trẻ sau này.
Bệnh bướu cổ ở tuổi dậy thì và bệnh basedow hoàn toàn có thể điều trị bằng cách uống thuốc chứ không cần phẫu thuật. Thuốc sử dụng để điều trị bệnh basedow thường là các loại dược phẩm ức chế quá trình tổng hợp hormone tuyến giáp. Còn thuốc sử dụng để điều trị bướu giáp tuổi dậy thì chính là dược phẩm có thành phần chính là iốt.
Việc uống thuốc iốt chỉ có thể áp dụng để điều trị khi bướu giáp còn nhỏ chứ nếu đã phình to thành cái túi thì rất khó để trở về như cũ. Khi đó, buộc phải phẫu thuật để cắt bỏ túi giáp quá to ở cổ. Ngoài ra, bệnh nhân bị bệnh basedow mà điều trị bằng thuốc quá lâu hay bệnh nhân ung thư tuyến giáp cũng cần được phẫu thuật để điều trị bệnh.
Biện pháp phẫu thuật tuyến giáp hiện nay khá đơn giản và hầu như không để lại biến chứng. Bướu cổ có thể dễ dàng bị loại bỏ bằng phương pháp mổ nội soi mà không để lại sẹo ở trước cổ.
Việc quan trọng nhất cần làm để phòng tránh bệnh bướu cổ tuổi dậy thì là đảm bảo chế độ ăn đầy đủ iốt cho trẻ, đặc biệt là những trẻ chưa dậy thì.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
