Nổi hạch ở cổ là biểu hiện dễ gặp ở cả người lớn và trẻ em. Bướu cổ có hạch cảnh báo cơ thể bạn có thể đang gặp vấn đề do viêm nhiễm hoặc ung thư tuyến giáp.
Hạch là gì?
Hạch là một tổ chức lympho đóng vai trò quan trọng đối với hoạt động của hệ miễn dịch của cơ thể. Chứa các tế bào bạch huyết và có chức năng làm bộ lọc hoặc bẫy giữ lại các phần tử ngoại lai khi chúng xâm nhập vào cơ thể và sinh ra các kháng thể tiêu diệt chúng.
Hạch được phân bố khắp cơ thể từ trong các phủ tạng, ổ bụng cho đến phần mềm dưới da. Với những hạch nổi lớn dưới da như là hạch cổ, hạch nách, hạch bẹn…chúng ta dễ sờ thấy.
Khi bị bướu cổ có hạch hoặc cổ bị sưng bất thường, đừng chủ quan, hãy đi khám ngay vì có thể cảnh báo nguy cơ mắc bệnh ung thư.
Nguyên nhân gây nổi hạch ở cổ
Nổi hạch ở cổ có nhiều nguyên nhân khác nhau do cơ thể bị viêm, nhiễm trùng hay ung thư. Đối với trường hợp hạch ở cổ là lành tính là do cơ thể bị nhiễm trùng như viêm họng, viêm amidan, viêm tai, viêm nướu, sốt…. Hạch này thường có kích thước nhỏ, khoảng dưới 1 cm, dễ di động và ấn vào có cảm giác đau.
Trường hợp bạn bị lao, có hạch to nổi ở cổ, hạch thường xuất hiện nhiều và dính từng chùm. Tuy nhiên, hạch trong những trường hợp có kích thước không lớn hơn theo thời gian và nhanh lặn.
Lưu ý, ngoài những nguyên nhân trên, nổi hạch to ở cổ cũng có thể do ung thư, trong đó có ung thư tuyến giáp. Trường hợp này, bướu cổ có hạch nổi với kích thước lớn dần thành bướu tuyến giáp. Bướu cổ có hạch giai đoạn đầu di động và to lên rất nhanh, sau đó, hạch sẽ dính và không di động nữa, cứng, sau ấn vào có cảm giác đau.
Cảnh giác với bướu cổ có hạch
Bướu cổ có hạch có nguy hiểm không?
Hạch nổi ở cổ được chia làm hai loại là hạch lành tính (do viêm nhiễm) và hạch ác tính. Bướu cổ nếu nổi hạch lành tính không nguy hiểm và có thể điều trị khỏi. Ngược lại, bướu cổ có hạch nếu ác tính thì có thể cảnh báo bệnh ung thư nào đó trong cơ thể, có thể nguy hiểm tới tính mạng.
Ung thư hạch có thể do chính khối hạch đó bị ung thư (ung thư nguyên phát) hoặc do ung thư ở bộ phận trong cơ thể di căn tới. Khi bị bướu cổ có hạch to ở cổ có thể là do ung thư tuyến giáp hoặc ung thư vòm họng, răng,… Khi hạch đã di căn khắp cổ, đa phần bệnh ung thư ở giai đoạn muộn. Tuy nhiên, để tìm ra chính xác nguyên nhân bướu cổ có hạch thì người bệnh cần đi khám để tầm soát, chẩn đoán đúng bệnh.
Phân biệt hạch cổ lành tính và bướu cổ có hạch
Những đặc tính của các khối hạch có thể giúp bạn dự đoán bản chất của chúng. Tham khảo bảng so sánh những đặc tính quan trọng để phân biệt lành – ác:
Kích thước | Số lượng và vị trí | Ranh giới giữa hạch với xung quanh | Sự phát triển theo thời gian | |
---|---|---|---|---|
Hạch lành tính (do viêm nhiễm) | Nhỏ (dưới 1cm). Trong trường hợp bị lao hạch, kích thước có thể lớn hơn | Thường chỉ có vài hạch nhỏ ở một vùng cơ thể. Trong trường hợp lao, có nhiều hạch ở cổ | Hạch có ranh giới rất rõ ràng, sờ tay vào hạch di động với mô xung quanh | Bệnh nhân thường nhận biết được hạch đã có từ lâu và không phát triển theo thời gian |
Hạch ác tính (do ung thư) | Hạch càng lớn càng nghi ngờ ác tính | Càng có nhiều hạch ở nhiều vị trí trong cơ thể | Có ranh giới của hạch với mô xung quanh khi còn nhỏ. Khi đã phát triển, ranh giới không còn rõ ràng, hạch dính cứng do chúng xâm nhiễm mô xung quanh | Nếu bệnh nhân không được điều trị hạch sẽ phát triển ngày càng to và nhiều hơn |
Cần lưu ý rằng các triệu chứng đau tại khối hạch, sốt, sụt cân, mắt lồi, rối loạn tiêu hóa… không phải là dấu hiệu bướu cổ ác tính hay lành tính. Tuy nhiên, các triệu chứng này sẽ giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây nổi hạch và bản chất của khối hạch. Như vậy, khi bị bướu cổ có hạch, bạn nên quan tâm đến các đặc tính kể trên và khai báo đầy đủ cho bác sĩ sẽ rất hữu ích trong việc chẩn đoán và điều trị cho chính mình.
Những thói quen giúp hạn chế diễn tiến của nổi hạch (sưng hạch)?
Những thói quen sinh hoạt dưới đây sẽ giúp bạn hạn chế diễn tiến nổi hạch, cũng như bướu cổ có hạch:
- Thường xuyên đi khám bác sĩ đặc biệt là nếu khối hạch có sự thay đổi (ví dụ như kích thước, tình trạng mẩn đỏ, nóng, chảy dịch).
- Tránh thường xuyên cử động ở bàn tay và cổ sẽ giảm nguy cơ mắc chứng u nang hạch.
- Liên hệ với bác sĩ nếu bạn bị đau do u nang hạch, yếu cơ, hoặc tê cóng ở vùng u nang hạch, chảy dịch, mẩn đỏ, sốt, ớn lạnh…
- Bạn không cần phải lo lắng nếu bướu cổ có hạch không phải là ung thư hoặc không có liên quan đến ung thư.
- Không nên nặn hay bóp các u hạch dưới mọi hình thức để tránh gây nhiễm trùng và khiến bệnh trầm trọng thêm.
Ngay khi có triệu chứng bướu cổ có hạch và nhiều biểu hiện bệnh nghi ngờ trên, bạn không nên chủ quan mà cần đến bệnh viện để sinh thiết bướu cổ nhằm chẩn đoán và điều trị bệnh kịp thời.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.