Chế độ ăn cho bà bầu trong quá trình mang thai có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi, tạo nguồn sữa mẹ và sự phát triển của trẻ sau này.
Dinh dưỡng như thế nào cho đúng và cần đặc biệt chú ý bổ sung những dưỡng chất gì trong quá trình mang thai là điều các mẹ bầu quan tâm. Dưới đây là 6 nhóm dưỡng chất cần thiết cho mẹ bầu trong giai đoạn mang thai.
Sắt
Nhu cầu sắt của bà bầu theo khuyến cáo là 60mg sắt nguyên tố trên ngày trong suốt quá trình mang thai và sau sinh một tháng. Nếu chế độ ăn mẹ bầu không cung cấp đủ sắt dẫn tới thiếu máu, thiếu sắt.
Ảnh hưởng của việc thiếu sắt:
- Đối với mẹ: Gây thiếu máu hồng cầu nhỏ ở mẹ, nguy cơ sảy thai, thai chết lưu, tai biến sản khoa (Băng huyết sau sinh, nhiễm khuẩn sau sinh…).
- Đối với bé: Bé nhẹ cân, giảm phát triển trí tuệ, thiếu máu sau sinh.
Các thực phẩm có nhiều sắt: Sắt có nhiều trong thịt, cá, trứng, nghêu, sò, ốc, hến, ngũ cốc, gan, tiết…các loại rau có nhiều sắt như rau dền, rau bina, các loại rau màu xanh.
Canxi
Canxi rất cần cho sự phát triển hệ thống khung xương của thai nhi. Nhu cầu canxi trong suốt quá trình mang thai từ 800mg- 1000mg mỗi ngày, đặc biệt tăng trong giai đoạn cuối thai kỳ khoảng 1500mg trên ngày trong 3 tháng cuối và thời kỳ cho con bú.
Chế độ ăn của mẹ bầu không cung cấp đủ canxi dẫn đến:
- Để cung cấp đủ cho thai thì cơ thể mẹ sẽ rút canxi từ xương của mẹ để bù lại lượng thiếu cho thai mẹ dễ bị đau nhức xương, răng dễ vỡ…
- Trẻ sinh ra có thể bị còi xương.
Thực phẩm chứa nhiều canxi: Sữa và các chế phẩm từ sữa, trứng, tôm, cua, cá… Mẹ bầu có thể cung cấp qua ăn uống hoặc sử dụng viên uống bổ sung.
Acid Folic
Chế độ ăn cho bà bầu không cung cấp đủ acid folic dẫn đến thiếu cân ở trẻ sơ sinh. Acid folic có tác dụng chống lại thiếu sót của ống thần kinh. Nhu cầu khuyến cáo cho bà bầu là 300-400mcg/ngày.
Nguồn cung cấp acid folic: Rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt… hoặc sử dụng viên uống có chứa acid folic.
Kẽm
Nhu cầu kẽm cho mẹ bầu là 15mg/ngày, chế độ ăn cho bà bầu nếu không cung cấp đủ kẽm, thiếu kẽm có thể dẫn đến:
- Sảy thai
- Thai chết lưu
- Sinh non hoặc thai bị già tháng
Nguồn cung cấp kẽm: Tốt nhất là thịt, hải sản.
Hãy bổ sung kẽm cho mẹ bầu qua các thực phẩm thịt, hải sản
Iod
Mỗi ngày phụ nữ có thai nên cung cấp đủ từ 175 đến 200mcg iod. Thiếu iod có thể gây ra nhiều nguy cơ như:
- Dễ sẩy thai tự nhiên, thai chết lưu hoặc đẻ non.
- Khi thiếu nặng trẻ có thể bị đần độn với tổn thương não vĩnh viễn.
- Trẻ sơ sinh có thể bị khuyết tật bẩm sinh như nói ngọng, câm, điếc, liệt tay hoặc chân.
Nguồn cung cấp iod: Từ cá biển, sò, rong biển… Phụ nữ mang thai nên sử dụng muối có hàm lượng iod cao.
Các loại vitamin cần thiết
Vitamin A
Thiếu vitamin A dẫn đến tăng tỉ lệ nhiễm khuẩn, ảnh hưởng tới thị giác, gây khô mắt. Theo khuyến cáo, phụ nữ mang thai có nhu cầu vitamin A là 600mcg/ngày. Nguồn cung cấp vitamin A đến từ các thực phẩm tự nhiên như trứng, sữa, gan.
Ngoài ra, nguồn cung cấp caroten (khi vào cơ thể chúng ta sẽ chuyển thành vitamin A, bao gồm các loại rau xanh, rau dền và các loại củ quả có màu vàng, màu đỏ như cà rốt, gấc, bí đỏ… Chế độ ăn cho bà bầu nếu đã đa dạng, dinh dưỡng tốt thì không cần bổ sung thêm vitamin A, bởi nếu bổ sung vitamin A nhiều có thể gây dị dạng thai nhi.
Vitamin D
Loại vitamin cần thiết cho quá trình hấp thu canxi, phospho. Với bà bầu thì nhu cầu vitamin D là 800UI/ ngày. Do đó, nếu thiếu vitamin D sẽ gây giảm hấp thu canxi và phospho trẻ có thể bị còi xương ngay trong bụng mẹ.
Phụ nữ có thai có thể tăng cường lượng vitamin D bằng cách tắm nắng, ăn các thực phẩm giàu vitamin D như cá, bơ, trứng, sữa. Tuy nhiên nguồn cung cấp vitamin D từ thực phẩm khá nghèo nàn và khó hấp thu nên bà bầu có thể bổ sung bằng cách uống viên bổ sung vitamin D.
Vitamin B1
Vitamin B1 cần thiết cho quá trình chuyển hóa glucid, phòng chống mắc bệnh beriberi (bệnh tê phù), nhu cầu cho cơ thể là khoảng 1,1mg/ ngày. Chế độ ăn cho mẹ bầu nên bổ sung thêm các thực phẩm chứa nhiều vitamin B1 như: Ăn gạo không giã trắng quá, các hạt họ đậu…
Các thực phẩm chứa nhiều vitamin B1 cần thiết cho mẹ bầu
Vitamin B2
Là loại vitamin tham gia vào quá trình tạo máu, thiếu vitamin B2 gây thiếu máu ảnh hưởng tới sức khỏe mẹ và bé, nhu cầu vitamin B2 là khoảng 1,5mg/ngày. Nguồn cung cấp là thịt động vật, sữa, các loại rau, đậu….
Vitamin C
Loại vitamin này có vai trò tham gia vào quá trình tạo kháng thể tăng sức đề kháng của cơ thể và làm tăng hấp thu sắt. Đồng thời, nó cũng góp phần làm giảm thiểu thiếu máu do thiếu sắt.
Theo các bác sĩ, vitamin C cho phụ nữ có thai cần bổ sung là 80mg/ngày và phụ nữ cho con bú là 100mg/ ngày. Mẹ có thể bổ sung vitamin C từ các loại quả chín như kiwi, bưởi, cam, chanh, ổi, xoài… rau xanh. Ngoài ra mẹ có thể bổ sung thêm viên uống tổng hợp có chứa vitamin C.
Chế độ ăn uống cho mẹ bầu là rất quan trọng ảnh hưởng tới thế hệ sau này. Vì vậy mẹ bầu cần chú ý cung cấp đủ những nhóm dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển thai nhi một cách hoàn thiện nhất.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.
