Nhiều hộ gia đình, nhà hàng (đặc biệt là các cửa hàng đồ ăn nhanh) vẫn thường tái sử dụng dầu ăn nhiều lần trước khi thay dầu chiên mới để tránh lãng phí. Tuy nhiên, thói quen này tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe.
Dưới đây là những nguy hại khi dùng dầu ăn đã qua sử dụng:
Gây ung thư
Ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy việc hâm nóng dầu ăn nhiều lần có thể làm thay đổi thành phần của dầu, giải phóng acrolein – một hóa chất độc hại và có khả năng gây ung thư. Tái sử dụng dầu ăn cũng có thể làm tăng sinh gốc tự do trong cơ thể, gây viêm – căn nguyên của hầu hết các bệnh mạn tính nguy hiểm, bao gồm: Ung thư, béo phì và đái tháo đường.
Phản ứng viêm kéo dài (viêm mạn tính) cũng có thể làm giảm sức đề kháng, khiến bạn dễ bị nhiễm trùng.
Tăng cholesterol LDL
Thực phẩm được nấu bằng dầu ăn đã qua sử dụng có thể làm tăng mức cholesterol “xấu” (LDL) trong máu. Như bạn đã biết, mức cholesterol LDL cao làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch nguy hiểm, đột quỵ…
Tăng tiết dịch acid dạ dày
Nếu bạn thấy cảm giác nóng rát trong dạ dày và cổ họng trở nên thường xuyên hơn, dầu ăn chiên đi chiên lại có thể là thủ phạm gây ra nó. Lúc này bạn nên tránh đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn… để giúp giảm tiết dịch acid dạ dày gây trào ngược.
Ngộ độc thực phẩm
Khi dầu đã qua sử dụng không được lọc và bảo quản đúng cách, các mảng thức ăn còn sót lại trong dầu sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn Clostridium botulium, gây ngộ độc thực phẩm, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Sử dụng đúng loại dầu ăn cho từng công thức nấu nướng
Để phòng chống những nguy hại kể trên, bạn nên tránh dùng dầu ăn đã qua sử dụng nhiều lần. Bên cạnh đó, bạn cũng cần biết mỗi loại dầu có một đặc tính khác nhau, từ trạng thái dinh dưỡng đến điểm bốc khói (skome point). Đây là nhiệt độ dầu bắt đầu bị biến chất, giải phóng các các gốc tự do có hại cho sức khỏe. Chọn đúng loại dầu ăn phù hợp với từng món ăn sẽ giúp bảo vệ sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật.
Dầu ăn an toàn nhất cho món xào
Nên chọn loại dầu có điểm bốc khói cao, chịu nhiệt tốt. Ngoài dầu quả bơ, dầu lạc/đậu phộng với điểm bốc khói là 450ºF (tương đương 232,2ºC) cũng là một lựa chọn tuyệt vời để xào đồ ăn.
Dầu ăn an toàn nhất cho món hầm
Dầu quả bơ rất lý tưởng cho việc nấu các món cà ri cay hoặc hầm, nhưng nếu bạn không có dầu quả bơ, hãy thử dầu hoa rum với điểm bốc khói là 475ºF (tương đương 246ºC). Giống như dầu bơ, dầu hoa rum có hương vị nhẹ nhàng không làm biến đổi hương bị của các món hầm. Tuy nhiên, vì dầu hoa rum chứa nhiều acid béo omega-6, nên hãy sử dụng nó có chừng mực.
Dầu ăn an toàn nhất để quay rau củ trong lò
Bạn cần loại dầu ăn có điểm bốc khói cao. Bơ ghee là một loại dầu ăn đặc biệt. Đây là loại bơ đã được đun chảy có hương thơm đặc trưng và điểm bốc khói 485ºF (tương đương 251,6ºC).
Dầu ăn an toàn nhất để quay rau củ trong lò là bơ ghee.
Dầu ăn an toàn nhất để chiên trứng
Bạn có thể sử dụng bơ ghee để chiên trứng vì nó làm tăng hương vị của món trứng và hạn chế việc bốc khói trên chảo. Nếu bạn không thích bơ ghee, hãy lựa chọn dầu quả bơ.
Dầu ăn an toàn nhất để nướng bánh
Bạn cần loại dầu chịu được nhiệt vừa để nướng bánh. Dầu dừa với điểm bốc khói là 350ºF (tương đương 176,6ºC) là sự lựa chọn tốt nhất.
Dầu ăn an toàn nhất để trộn dầu giấm, salad
Đối với các món trộn, làm sốt hay salad, dầu olive nguyên chất là sự lựa chọn tốt nhất.
Ngoài dầu olive nguyên chất, dầu mè rang là sự lựa chọn khá an toàn cho món salad bắp cải.
Dầu ăn an toàn nhất để nấu chậm
Đối với các phương pháp nấu chậm, bạn nên chọn dầu hạt nho có điểm khói 410ºF (tương đương 210ºC), hoặc dầu olive với điểm khói 375ºF (tương đương 190,5ºC). Tuy nhiên, hãy nhớ rằng dầu hạt nho hầu như không có chứa acid béo omega-3 nhưng lại nhiều acid béo omega-6 không lành mạnh cho cơ thể. Vì vậy, bạn nên hạn chế sử dụng nó.
Dầu ăn an toàn nhất để làm nước chấm
Dầu hạt lanh với điểm khói thấp chỉ 107ºF (tương đương 41,6ºC) là một lựa chọn lành mạnh cho trái tim khỏe mạnh. Dầu hạt lanh nhạy cảm với nhiệt nên không thích hợp để làm các món xào, chiên… cần nhiệt lớn. Không giống như các loại dầu khác, dầu hạt lanh cần được bảo quản trong tủ lạnh để giữ được độ tươi.
Dầu ăn an toàn nhất để làm đồ ăn sống
Giống như dầu hạt lanh, dầu hạt óc chó có điểm bốc khói thấp chỉ 165ºF (tương đương 78,3ºC) và dầu hạt cây gai dầu với điểm khói 160ºF (tương đương 71,1ºC) nên thích hợp cho vào các món ăn sống và đồ uống mà không có tác động nhiệt.
Dầu ăn an toàn nhất để áp chảo
Bạn nên chọn dầu olive nguyên chất cho các món áp chảo hoặc phi hành, tỏi.
Dầu ăn an toàn nhất để chiên giòn thịt xông khói
Thịt xông khói là một trong những thực phẩm kém lành mạnh cho sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, đó lại là món khoái khẩu của nhiều người. Để giảm thiểu tác hại của thịt xông khói, hãy sử dụng dầu quả bơ hoặc dầu hạt cải/canola.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.