Chất lượng của sống ngày càng được nâng cao nhưng không phải vì thế mà trẻ không bị suy dinh dưỡng. Các mẹ đã biết cách theo dõi tình trạng thể chất và sức khỏe của trẻ để sớm nhận biết trẻ suy dinh dưỡng chưa?
Suy dinh dưỡng là tình trạng cơ thể không nhận đủ các chất dinh dưỡng cần thiết gây ảnh hưởng đến quá trình phát triển và tăng trưởng của trẻ. Suy dinh dưỡng thường gặp ở trẻ dưới 3 tuổi, đây là một trong những giai đoạn quan trọng nhất trong việc phát triển thể chất và trí não của trẻ.
Nguyên nhân trẻ bị suy dinh dưỡng
Suy dinh dưỡng là một vấn đề sức khỏe phổ biến ở trẻ nhỏ, xảy ra khi chế độ ăn uống không chứa đủ chất dinh dưỡng hoặc khi cơ thể gặp vấn đề về hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em trong đó chủ yếu từ những sai lầm trong cách chăm sóc của cha mẹ. Trẻ sơ sinh không được bú mẹ trong 6 tháng đầu. Đến khi trẻ bắt đầu ăn dặm thì lại ăn không đúng cách, kém khoa học, hoặc dưỡng chất không đảm bảo. Thức ăn không hợp khẩu vị hợp hoặc trẻ không được ăn đa dạng các loại thực phẩm khác nhau.
Do trẻ thường xuyên mắc các bệnh lý nhiễm trùng, bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp, tiêu hóa nhiều lần hoặc biến chứng sau các bệnh viêm phổi, sởi, kiết lỵ kéo dài, phải sử dụng thuốc có hiệu quả diệt vi trùng gây bệnh, cùng lúc sẽ diệt bớt các vi khuẩn có lợi cho cơ thể tại đường ruột, làm giảm quá trình lên men thức ăn dẫn đến việc kém hấp thu và biếng ăn.
Trẻ gặp phải vấn đề về tâm lý khi người lớn có những hành động ép trẻ quá mức khiến trẻ dễ nảy sinh tâm lý sợ hãi, lâu ngày sẽ gây ra bệnh sợ ăn dẫn đến suy dinh dưỡng. Ngoài ra còn do trẻ bị đẻ non, suy dinh dưỡng bào thai, mắc các dị tật như sứt môi, hở hàm ếch, bệnh tim bẩm sinh…
Nhận biết trẻ bị suy dinh dưỡng
Trẻ bị suy dinh dưỡng thường có cân nặng không tăng trưởng như mức dự kiến. Hoặc tụt giảm từ 5 – 10% hoặc hơn so với trọng lượng cơ thể của trẻ trong vòng 3 – 6 tháng.
Muốn nhận biết trẻ bị suy dinh dưỡng hay không ngoài việc theo dõi cân nặng thường xuyên cho trẻ, cha mẹ cũng cần chú ý các biểu hiện của bệnh suy dinh dưỡng dưới đây:
- Trẻ không lên cân hoặc giảm cân trong 2 – 3 tháng liên tiếp.
- Teo mỡ ở cánh tay, bắp thịt tay chân nhão, mất hết lớp mỡ ở dưới da bụng, bụng to dần.
- Trẻ biếng ăn, chậm biết đi, hay quấy khóc, ít vui chơi và kém linh hoạt.
- Da xanh xao; tóc thưa, dễ gãy.
- Trẻ biếng ăn, hay bị rối loạn tiêu hóa: phân sống, tiêu chảy và dễ mắc các bệnh nhiễm trùng khác.
- Với các trường hợp mắc suy dinh dưỡng nặng, thiếu vitamin gây quáng gà, khô giác mạc, thậm chí loét giác mạc. Tuy nhiên, hiện nay tỉ lệ mắc suy dinh dưỡng thể nặng rất hiếm gặp.
Cách chăm sóc trẻ bị suy dinh dưỡng
Khi đã nhận biết trẻ suy dinh dưỡng, phụ huynh cần lên một kế hoạch chăm sóc trẻ phù hợp, bao gồm chế độ ăn khoa học và một lối sống lành mạnh.
- Cho trẻ bú mẹ ngay sau sinh và kéo dài từ 18 – 24 tháng, nếu mẹ không đủ sữa cần có nguồn sữa phù hợp để thay thế cho trẻ.
- Có chế độ dinh dưỡng hợp lý để trẻ tăng cân khỏe mạnh: Cho trẻ ăn dặm khi được 6 tháng tuổi, ăn đầy đủ 4 nhóm thực phẩm chính như bột, đường, đạm béo, vitamin và khoáng chất. Lưu ý, lựa chọn thực phẩm tươi mới, hạn chế các loại thực phẩm chế biến sẵn, nấu thức ăn chín kỹ để phòng tránh trẻ mắc các bệnh đường ruột như giun, sán.
- Theo dõi biểu đồ tăng trưởng hàng tháng nhằm phát hiện sớm tình trạng và ngăn chặn nguy cơ suy dinh dưỡng cho trẻ.
- Không lạm dụng kháng sinh khi điều trị bệnh cho trẻ, chỉ dùng kháng sinh đủ liều và thời gian theo hướng dẫn của bác sĩ. Chăm sóc dinh dưỡng đúng cách trong thời gian bệnh và sau để phục hồi dinh dưỡng cho trẻ.
- Tiêm chủng và xổ giun định kỳ.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.