Nội soi thận ống mềm tán sỏi thận

1. Tổng quan về Nội soi thận ống mềm tán sỏi thận

• Tên khoa học: Nội soi thận ống mềm tán sỏi thận
• Tên thường gọi: Tán sỏi thận ống mềm
• Mô tả sơ bộ kỹ thuật

Tán sỏi thận ống mềm là kỹ thuật hiện đại, ít xâm hại trong điều trị bệnh lý sỏi đường tiết niệu. Tán sỏi ống mềm là kỹ thuật được thực hiện bằng việc đưa ống soi mềm qua đường tiểu lên niệu quản – bể thận, vào các đài thận và tán vụn sỏi… Kỹ thuật này giúp bảo tồn tối đa chức năng thận và giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng.

Kỹ thuật này dùng để điều trị bệnh gì?

• Sỏi thận
• Sỏi niệu quản

2. Đối tượng chỉ định và chống chỉ định

Chỉ định:

• Sỏi đài bể thận ≤ 3cm đơn thuần, phối hợp, 1 – nhiều viên
• Sỏi đài thận nhỏ hoặc ở vị trí khó tiếp cận PCNL, ESWL
• Sỏi thận sót, tái phát sau PT mở, TSNS, PCNL, ESWL
• Sỏi niệu quản trên di chuyển trong thận sau tán sỏi nội soi ngược dòng bằng ống cứng, ống bán cứng.
• Sỏi niệu quản trên di chuyển vào thận trong phẫu thuật nội soi sau phúc mạc lấy sỏi.
• Sử dụng ống soi mềm phối hợp trong trường hợp PCNL khó tiếp cận hoặc trong trường hợp mở bể thận kết hợp ống soi mềm lấy sạch sỏi.
• Sỏi niệu quản đoạn cao chỉ định tán sỏi bằng ống soi mềm một thì.

Chống chỉ định:

• Hẹp, gấp khúc NQ, dị dạng thận NQ không đặt được máy nội soi
• Sỏi đài bể thận > 3cm
• Sỏi đài dưới với góc LIP < 30º, IL >3cm và IW < 5mm
• NKTN chưa điều trị, thận ứ nước mất chức năng  
• Các chống chỉ định về gây mê hồi sức

3. Ưu điểm và nhược điểm của kỹ thuật

Ưu điểm:

• Tán sỏi thận ống mềm là kỹ thuật hiện đại, ít xâm lấn trong điều trị bệnh lý sỏi đường tiết niệu.
• Với phương pháp nội soi thận bằng ống soi mềm, người bệnh sẽ không có vết mổ – mọi thao tác được thực hiện qua đường tự nhiên.
• Bệnh nhân sẽ không cảm thấy đau, thời gian nằm viện ngắn.

Nhược điểm:

Chi phí cao hơn so với mổ mở thông thường.

4. Quy trình thực hiện Nội soi thận ống mềm tán sỏi thận

Bước 1: Chuẩn bị

Bệnh nhân và gia đình người bệnh sẽ được bác sĩ giải thích về tình trạng bệnh, phương pháp phẫu thuật, các nguy cơ có thể xảy ra trước trong và sau mổ, hướng dẫn bệnh nhân và gia đình ký cam kết phẫu thuật.

Bước 2: Tiến hành

• Gây mê toàn thân nội khí quản, bệnh nhân nằm ngửa ở tư thế sản khoa.
• Soi bàng quang rút JJ, nội soi niệu quản – bể thận đánh giá niệu quản, đặt guide wire đài bể thận.
• Đặt Sheath 12 Fr vào niệu quản lên đài bể thận trượt đồng trục guide wire.
• Rút guide wire, nòng Sheath, đưa ống mềm nội soi qua Sheath lên đài bể thận.
• Xác định vị trí, số lượng kích thước sỏi và liên quan với đài bể thận. Nếu không đặt được Sheath niệu quản chít hẹp, gấp khúc, chỉ định đặt ống mềm nội soi trực tiếp. Nếu không được sẽ chuyển phương pháp điều trị khác.
• Tán sỏi thận bằng Holmium Laser 80W thành mảnh nhỏ.
• Bơm rửa lấy mảnh sỏi, rọ Nitinol lấy sỏi. Kiểm tra sạch sỏi.
• Rút ống soi mềm, đặt JJ ngược dòng, Foley niệu đạo.

5. Biểu hiện bình thường sau thực hiện kỹ thuật

• Bệnh nhân gần như rất ít đau, có thể đi lại, tự chủ vệ sinh cá nhân ngay trong ngày đầu sau phẫu thuật.
• Thời gian nằm viện chỉ 1 – 2 ngày và rất sớm được trở về với các hoạt động hàng ngày.

Khi nào thì những biểu hiện sau thực hiện kỹ thuật là bất thường và cần tái khám ngay?

Bệnh nhân sau mổ có những biểu hiện này cần tái khám ngay.

• Đau thắt lưng, lan xuống bộ phận sinh dục.
• Đái máu.
• Thận bên tán sỏi ứ nước.

6. Những điều cần lưu ý khi thực hiện kỹ thuật này

• Sau mổ, bệnh nhân nên ngồi dậy và đi lại sớm.
• Uống nhiều nước để tăng lượng nước tiểu từ 2-3 lít/ngày
• Rút ống thông bàng quang từ 1 – 2 ngày sau mổ và ra viện: Mọi sinh hoạt trở lại bình thường, không cần dùng thuốc sau mổ.
• Bệnh nhân được hẹn khám lại sau 2 tuần với phim chụp để xác định đã hết sỏi và rút sonde JJ.
• Để tránh sỏi tái phát, người bệnh cần uống thường xuyên khoảng 2 lít nước/ngày giúp việc hoà loãng các chất dễ gây sỏi trong nước tiểu và khám bác sĩ chuyên khoa tiết niệu ít nhất 1 lần/năm.

Nguồn: Vinmec