Nội soi ruột non bằng viên nang

1. Tổng quan về Nội soi ruột non bằng viên nang

• Tên khoa học: Nội soi ruột non bằng viên nang
• Mô tả sơ bộ kỹ thuật:

Phẫu thuật nội soi ruột non bằng viên nang được thực hiện bởi viên nang nội soi có chứa một camera tí hon có thể ghi lại 3 hình mỗi giây trong vòng 11 tiếng, hình ảnh thu lại được rất rõ nét kích thước lên tới 102,400 pixels ( 320×320). Kích thước bé như viên thuốc size chỉ bằng (11mm x 24mm), độ rộng góc quay lên đến 150o.

Nội soi viên nang chủ yếu được kiểm tra và xác định vị trí chảy máu ẩn trong ruột non. Nội soi viên nang còn rất hữu ích cho việc theo dõi khối u trong ruột non và che khuất những cơn đau. Viên nang nội soi được uống và di chuyển giống như một mẫu thức ăn được nuốt qua thực quản, xuống dạ dày, ruột non đến ruột già.

2. Đối tượng chỉ định và chống chỉ định

Chỉ định:

• Phát hiện và đánh giá tình trạng khối  u trong hệ thống tiêu hóa.
• Xác định vị trí chảy máu ở bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa.
• Bệnh nhân mắc một số vấn đề về tiêu hóa khác, có chỉ định của bác sĩ.
• Phát hiện bệnh lý ruột non như: khối u, xác định nguyên nhân và vị trí xuất huyết tiêu hoá tại ruột non

Chống chỉ định:

• Bệnh nhân đang bị nghi ngờ bị tắc hoặc hẹp ống tiêu hóa
• Người bị xuất huyết dạ dày hoặc có tiền sử bị xuất huyết dạ dày
• Người bị bệnh động kinh không được uống viên nang nội soi này, sẽ rất nguy hiểm
• Bệnh nhân đang dùng máy trợ tim, máy khử rung và một số thiết bị y tế khác sẽ có thể gây nhiễu tín hiệu của camera gắn trong viên nang.
• Trẻ em dưới 10 tuổi và phụ nữ đang mang thai không được uống viên nang nội soi dạ dày.

3. Ưu điểm và nhược điểm của kỹ thuật của Nội soi ruột non bằng viên nang

Ưu điểm:

• Không gây bất cứ cảm giác đau đớn hay khó chịu nào cho bệnh nhân.
• Hình ảnh quan sát 3D cực rõ nét, có thể soi rõ toàn bộ thực quản, dạ dày, ruột non, ruột già.
• Sau khi uống thuốc, bệnh nhân có thể ăn uống và làm việc bình thường.
• Không cần sử dụng các chất gây mê và gây tê. Không ảnh hưởng đến các cơ quan khác.
• Loại bỏ hoàn toàn các nguy cơ lây nhiễm.
• Sử dụng được cho những bệnh nhân có mẫn cảm với các phương pháp nội soi khác.
• Hầu như không có sự cố và biến chứng trong suốt quá trình nội soi bằng viên nang.

Nhược điểm:

• Viên nang lưu thông trong ống tiêu hóa hoàn toàn thụ động nhờ nhu động ruột. Việc di chuyển một chiều này ngăn cản sự quan sát của camera ở một số vùng của ống tiêu hóa như dạ dày và đại tràng. Do đó, hiện nay viên nang hầu như chỉ được chỉ định cho bệnh lý của ruột non là nơi mà các máy soi tiêu chuẩn không với đến được.
• So với nội soi bằng ống soi mềm thì hình ảnh thu được bằng “viên nang” có chất lượng kém hơn. “Viên nang” di chuyển trong lòng ống tiêu hóa nhờ vào nhu động (sự co bóp) của ruột; vì vậy, máy có thể di chuyển quá nhanh bỏ qua vị trí có bệnh hoặc di chuyển quá chậm chưa kịp ghi hình đầy đủ thì đã hết pin.
• Trong trường hợp có bệnh lý gây hẹp bất ngờ ngoài dự đoán ở ống tiêu hóa viên thuốc bị kẹt lại không qua được, do ruột bị viêm hoặc có một khối u thì phải phẫu thuật để lấy máy ra đồng giời giải quyết đoạn ruột bị bệnh đó.
• Ngay cả khi nhìn thấy tổn thương, viên nang nội soi không cung cấp khả năng sinh thiết và do đó, không thể có được bằng chứng về giải phẫu bệnh học.
• Viên nang nội soi thuần túy là một thiết bị chẩn đoán. Khi phát hiện tổn thương, để giải quyết thì vẫn cần đến nội soi tiêu chuẩn hay phẫu thuật.
• Với công nghệ tiên tiến và chỉ sử dụng một lần, chi phí cao là một hạn chế cho việc áp dụng đại trà viên nang nội soi .  

4. Quy trình thực hiện

• Khi quyết định thực hiện nội soi dạ dày bằng phương pháp hiện đại này, bệnh nhân sẽ được bác sĩ cho nuốt một thiết bị có kích thước tương đương như một viên thuốc con nhộng. Viên thuốc ấy chính là camera phát sáng, có khả năng chụp 3 hình mỗi giây. Camera này sẽ thực hiện nhiệm vụ chụp ảnh và truyền vô tuyến qua da. Tất cả hình ảnh trong hành trình của camera từ miệng – thực quản – dạ dày – ruột non – ruột già – hậu môn thường sẽ mất từ 8 – 10 giờ.
• Bệnh nhân sẽ đào thải viên nang nội soi qua đường đại tiện và không gây bất cứ khó khăn gì. Tất cả hình ảnh chụp được sẽ lưu lại và gửi trực tiếp qua phần mềm chuyên dụng của bác sĩ. Trong suốt thời gian viên nang tồn tại trong cơ thể, bệnh nhân có thể sinh hoạt bình thường nhưng cần nhớ những lưu ý của bác sĩ. Nhìn chung, thời gian thực hiện nội soi dạ dày bằng viên nang sẽ dao động từ 11 đến 12 giờ đồng hồ hoặc lâu hơn tùy theo hoạt động đào thải của người bệnh.

5. Biểu hiện bình thường sau thực hiện kỹ thuật

• Sau khi uống viên nang, bệnh nhân sẽ phải đeo dây đai gắn máy ghi dữ liệu trong suốt 12 giờ.
• Bệnh nhân có thể uống nước để quá trình nội soi được thuận lợi và sau 4 tiếng có thể ăn nhẹ, không nên ăn kẹo cao su trong suốt quá trình kiểm tra.

6. Khi nào thì những biểu hiện sau thực hiện kỹ thuật là bất thường và cần tái khám ngay?

Nội soi viên nang là quá trình nội soi vô cùng an toàn với tỷ lệ rủi ro tai biến rất thấp dưới 1%. Tuy nhiên nếu bệnh nhân cảm thấy đau bụng hay biồn nôn, phải báo ngay cho bác sĩ nếu thấy triệu chứng trên.

7. Những điều cần lưu ý khi thực hiện kỹ thuật này

• Trước khi nuốt viên nang vào, bạn phải nhờ bác sĩ kiểm tra pin, đèn tín hiệu của bộ thu và đèn báo thu nhận dữ liệu. Tránh trường hợp viên nang đắt tiền này trở nên vô dụng.
• Khoảng 4 giờ đồng hồ sau khi uống viên nang, người bệnh không được ăn nhưng có thể uống nước. Vì thức ăn được nạp vào lúc này sẽ làm cho dạ dày hoạt động gây cản trở công việc chụp ảnh của viên nang.
• Ở 4 giờ tiếp theo (tức 8 giờ sau khi nuốt viên nang), bệnh nhân đã có thể ăn uống lại bình thường, vì viên nang nội soi sau bao nhiêu đó thời gian đã đi xuống ruột non.
• Tầm 4 giờ tiếp theo, bạn đã có thể sinh hoạt lại bình thường. Đây cũng là thời điểm viên nang nội soi được đào thải ra khỏi cơ thể, hoàn thành quá trình nội soi.

Nguồn: Vinmec